Rüştiye-i Askeriye olarak 1882 yılında inşa edilmeye başlanan Erzincan Lisesi, 1884 yılında tamamlanarak eğitim ve öğretim faaliyetlerine başlamıştır. Bina uzun bir süre Askeri Rüştiye olarak hizmet vermiştir. Rahmi İDER’in araştırmalarına göre rüştiyenin yerine Rus işgalinden sonra Numune Mektebi açılmıştır. Tanzimat’ın ilanı ile birlikte ülkede sivil eğitim kurumları da gelişmeye başlar. Bu bağlamda eğitim ve kültür faaliyetleri açısından önemli görülen idâdî (lise) okullarından birisi de Maarif Nezareti ile Sadaret Makamı arasında 1886 ile 1905 yılları arasında tam 19 yıl süren yazışmalar neticesinde II. Abdülhamit döneminde Erzincan İdâdî Mektebi ismiyle 1905 yılında Erzincan’da açılmıştır. Rus işgali, 1. Dünya Savaşı ve Kurtuluş Savaşı neticesinde açılış ve ara vermelerle eğitim ve öğretim süreci 1923 yılına kadar aralıklı olarak devam etmiştir. 1923 yılında ortaokul bünyesinde “idâdîye ihzari” (liselere hazırlık) sınıfının açıldığı görülmektedir. Bu sebeple Cumhuriyet döneminde de idâdî eğitimlerine ara verildiği anlaşılmaktadır. Ortaokul ve lise hazırlık olarak eğitim ve öğretim faaliyetlerini sürdüren okulun binası 1939 depremiyle yerle bir olmuştur. Deprem sonrasında bir süreliğine eğitim ve öğretime ara verilmiştir.

Bugün Merkez İlkokulu olarak bilinen ve daha sonra lise olarak hizmet vermeye başlayan yeni okul binasının temeli 1944 yılında atılmış ve 15 Ekim 1946 günü hizmete girmiştir. Binanın tabelası 30 Eylül 1948 günü bugünkü anlamda lise olarak değiştirilmiştir. Okulun bünyesinde 1961-1962 eğitim ve öğretim yılında Erzincan Akşam Lisesi, 1993-1994 eğitim ve öğretim yılında da süper lise olarak bilinen Yabancı Dil Ağırlıklı Lise açılmıştır.

Ticaret Lisesi Erzincan Lisesi bünyesinde bulunan “Ticaret Şubesi”nin okuldan ayrılmasıyla kurulmuştur. Erzincan Lisesinden doğan bir diğer okul da Cumhuriyet Ortaokuludur. Bünyesinde ortaokul bulunan Erzincan Lisesi binasının ihtiyaca cevap verememesinden dolayı ortaokul kısmı ayrılmıştır. Ayrılan bu kısım Cumhuriyet Ortaokulu adını almıştır. Erzincan Lisesinden Merkez İlkokulu, Cumhuriyet Ortaokulu ve Ticaret Lisesi adıyla üç okul doğmuştur. 135 yıllık mazisinde ülkemize çok sayıda başarılı bürokrat, doktor, eczacı, hukukçu, akademisyen, mühendis ve öğretmenler yetiştiren Erzincan Lisesi, 30 Haziran 2010 tarihinden günümüze kadar Anadolu lisesi olarak eğitim ve öğretim faaliyetlerini sürdürmektedir.