Türk eğitim tarihinde önemli bir yere sahip olan Gazi Osman Paşa Lisesi, 1884 yılında 3 yıllık rüştiye olarak açılmış, 1902 yılında da 5 yıllık idâdîye dönüştürülmüştür. 1924 yılında idâdî, askerî lise ile birleştirilmiş. 1928 yılında da karma lise olmuştur.
Okulun günümüzde kullanılan binası 1936 yılında faaliyete girmiştir. 1947-1948 eğitim ve öğretim yılında, ülkenin içinde bulunduğu ekonomik şartlar gereği Yeşilırmak Özel Lisesine dönüştürülen okul 1949 yılında yeniden resmî lise yapılarak Tokat Lisesi adını almıştır. 20 Ocak 1953’ten sonra Tokat’ın yetiştirdiği Plevne Savaşı’nın büyük kahramanı Gazi Osman Paşa’nın adı Tokat Lisesine verilmiştir.
1965 yılında okula pansiyon binası, 1973 yılında ek binası, 1974’te de öğretmen okulu binası yapılmış ve okul son şeklini almıştır.
Tokat’ın en eski lisesi olan Gazi Osman Paşa Lisesi birçok başarılara imza atmıştır. Birçok ünlünün bu okul mezunu olması, on binlerce mezun vermesi Tokat eğitim tarihi için de önemlidir.
2007 yılından itibaren Anadolu lisesi olan okul başarılarıyla tanınan kültürel, sportif ve sanatsal faaliyetleriyle çevresiyle bütünleşen kurumlarımızdandır. 2016 yılında açılan Etnografya Müzesiyle okulun tarihi gün yüzüne çıkarılmıştır. Müzede, okulun açıldığı günden bugüne kadar çalışan tüm öğretmenlerin fotoğrafları, kullanılan eğitim araçları, okulun tarihi geçmişine ışık tutan tüm envanterler ve okula adını veren Gazi Osman Paşa’nın mezarından getirilen toprak sergilenmektedir. Okul 18 dersliği, fizik, kimya, biyoloji laboratuvarları, sanat atölyesi, müzik sınıfı, sağlıklı yaşam merkezi, konferans salonu ve kaliteli eğitim anlayışıyla ülkemize bilim, sanat, ticaret ve spor alanlarında başarılı öğrenciler ve mezunlar yetiştirmektedir.